Met een pook stook je het vuur op
Met een haardpook of kachelpook kan je het vuur oppoken. Dat wil zeggen dat door het bewegen van de pook in het vuur, er meer ruimte komt tussen de houtblokken waardoor de vlammen meer zuurstof krijgen en beter branden. Hierdoor verbrand het hout beter en blijft er minder as over. Het vuur produceert ook minder rook en dus minder fijnstof.
Daarnaast is het mogelijk om met een haardpook de haardblokken een beetje te verschuiven, maar dat gaat in principe beter met een haardtang.
Heb ik wel een kachelpook nodig?
Een kachelpook is een handig instrument om even op een makkelijke manier in het vuur te poken in de openhaard of houtkachel. Of je echt een pook nodig hebt hangt af van welke andere haardinstrumenten je hebt. Poken zie je vooral in Engeland en in Nederland. Ze passen goed bij de combinatie van de Engelse of Nederlandse tang. Beide soorten tangen hebben een scharnier, waardoor je makkelijk hout kan verschuiven, maar waardoor je ook minder makkelijk met de tang in het vuur kan poken. Naast deze tangen heb je dus een pook nodig. In Engeland en in Nederland zie je dan ook veel volledige haardsets met bijpassende tang, pook en schep. De Franse tang daarentegen heeft geen scharnier en is daardoor veel stugger. Met de Franse tang kan je makkelijk in het vuur poken. Je ziet in Frankrijk daarom weinig poken. Een Franse haardset bestaat meestal uit een haardtang en een haardschep.
Een andere optie om te poken is de blaaspijp. Een blaaspijp gebruik je zowel om lucht in het vuur te blazen als om in het vuur te poken. Het is een functioneel instrument dat heel goed werkt, maar verbazingwekkend weinig gebruikt wordt. Antieke versies zie je weinig, waardoor ze relatief duur zijn.
De pook wordt binnen handgebruik direct naast de haard geplaatst. De pook heeft ook een decoratieve functie, omdat het in het zicht staat bij de haard.
Soorten poken
Zoals gezegd zijn er verschillende soorten poken. Op onze site vind je alleen decoratieve, antieke haardpoken die met de hand gesmeed zijn. De keuze bestaat uit drie soorten poken:
De Engelse pook
De Engelse pook is vaak groot en mooi gemaakt. Engelse poken zijn over het decoratief en goed gesmeed, echt vakmanschap. Veel Engelse high-end poken zijn gemaakt van gepolijst staal of gepolijst messing. Ze zien er vaak verbluffend mooi uit. Engelse poken zijn zowel los te koop als te koop als onderdeel van een bij elkaar passende haardset, Een Engelse haardset bestaat doorgaans uit een tang, een pook en een haardschep.
Zie hier ons aanbod van losse Engelse antieke en vintage haardpoken
Zie hier ons aanbod van losse Engelse gepolijste kachelpoken
De Nederlandse pook
De Nederlandse pook is vaak minder groot, meer lichtgewicht, en minder elegant dan de Engelse variant. Ze hebben meestal een meer landelijk, meer eenvoudig uiterlijk, maar zijn toch mooi gesmeed. Nederlandse poken kunnen een haak aan het uiteinde hebben om makkelijker mee te porren en om hout naar je toe te trekken. Nederlandse poken zijn er vaak in smeedijzer, messing of in smeedijzer met messing details. De Nederlandse poken vind je los te koop of als onderdeel van een haardset..
Zie hier ons aanbod van losse Nederlandse antieke en vintage haardpoken of kachelpoken
De Franse pook
In Frankrijk zie je van oorsprong weinig poken. Een Franse haardset bestaat over het algemeen uit een tang en een schep. Franse tangen zijn, doordat ze geen scharnier hebben en stug zijn, heel geschikt om ook als pook te gebruiken. De Franse poken die er zijn, zijn vaak gemaakt van smeedijzer en hebben een robuust, landelijk, uiterlijk. Hoewel de lengte van de poken varieert, zijn de Franse poken vaak aan de grote kant.
Let op de benodigde lengte van de haardpook
Hoe groter het vuur en hoe groter de haard des te groter de benodigde pook. Franse poken zijn er in allerlei maten. Engelse poken zijn vaak groot en Nederlandse poken zijn vaak klein.
Hoe gebruik ik de pook?
De pook is in principe met één hand te hanteren. De pook is vooral geschikt om het vuur mee op te porren en niet om (grote) houtblokken te verschuiven. Dan heb je onvoldoende controle over de blokken en kunnen ze alle kanten opvliegen. Dat kan gevaarlijke situaties opleveren. Gebruik voor het verschuiven van haardblokken zoveel mogelijk de haardtang. Het is belangrijk om voldoende afstand tot het vuur te houden.
Hoe berg ik mijn pook op?
De manier van opbergen hangt af van het type pook. Kleinere poken, zoals de Nederlandse pook, worden vaak opgehangen aan een (antiek) rekje aan de zijkant van de haard. Grotere poken (zoals de Franse en de Engelse pook) worden doorgaans neergezet in de hoek van de haard of in een houtbak. Het is een goede optie om de pook, samen met ander haardgereedschap, in een stand te plaatsen. Een stand heeft een aantal voordelen. Het bakje van de stand is bedoeld om de as van het haardgereedschap op te vangen. Haardgereedschap dat los tegen een muur staat, valt nogal eens onderuit. In de stand zijn ze goed opgeborgen en toch makkelijk te pakken. Dit is ook een kwestie van smaak. Bij een landelijke haard kan het mooi staan om het haardgereedschap nonchalant naast de haard te plaatsen. Bij een klassieke haard staat een stand met haardgereedschap, vooral als het in stijl is met de haard, vaak prachtig.
Let op het vakmanschap
Hoewel een eenvoudig gebruiksvoorwerp, is de antieke haardpook vaak een meesterstuk van vakmanschap. Het smeden van de pook vraagt veel tijd en het vereist een creativiteit die tegenwoordig zeldzaam is bij dit soort gebruiksvoorwerpen. Dat geldt voor de eenvoudige poken, maar is zeker het geval bij de meer ingewikkelde decoratieve poken zoals de Engelse pook. Antieke poken hebben al lange tijd hun dienst bewezen. Ze zijn daardoor sterker dan nieuwe poken. En ze kunnen nog een hele tijd mee.
Bezoek onze webshop
Bekijk hier ons huidige online aanbod van 150+ antieke en vintage kachelpoken
Bekijk hier ons online aanbod van 400+ antieke en vintage haardbokken of vuurbokken
Bekijk hier ons online aanbod van 100+ antieke en vintage haardkorven en haardroosters
Meer weten
Welk haardgereedschap heb je nodig?
Welke openhaard tang heb ik nodig?
Hoe decoreer ik mijn open haard?
Leuke cadeau-ideeën voor open haard liefhebbers
Hoe zorg ik dat mijn haard warm stookt?