Heb ik überhaupt haardaccessoires nodig?
Haardaccessoires, dat zijn alle voorwerpen die in of voor de haard gebruikt worden. Ze hebben in het algemeen drie functies:
- Het omgaan met het haardvuur zodanig dat het aangenamer, veiliger, en meer beheersbaar is.
- Het omgaan met het haardvuur zodat het duurzamer voor het milieu is.
- Een decoratieve functie. Oude en antieke haardaccessoires zijn vaak prachtig gemaakt en getuigen van een groot vakmanschap. Deze kunstwerken kunnen elke haard verfraaien, ook een gashaard of een haard die niet gebruikt wordt.
Welke open haard accessoires zijn er?
- Haardplaat
- Haardbokken en haardrooster
- Haardkorf
- Haardscherm
- Haardgereedschap: tang, pook, schep, borstel, blaasbalg of blaaspijp, iets om haardgereedschap mee op te bergen
- Houtbak
Al deze haard accessoires kunnen in één haard toegepast worden en vormen samen een set van haardaccessoires. Maar niet alle haardaccessoires zijn absoluut nodig, behalve dat het samen een prachtig geheel kan vormen. Vandaar de vraag: welke haardaccessoires heb ik nodig?
Heb ik een haardplaat nodig?
Een haardplaat is een gietijzeren plaat die tegen de achtermuur van de haard geplaatst wordt. De oudste haardplaten dateren uit 15e eeuwse en ze zijn op veel verschillende manieren gedecoreerd.
Echt nodig heb je een haardplaat als de achtermuur van de haard door het vuur aangetast wordt. De haardplaat beschermt de achtermuur.
Daarnaast heeft een haardplaat het bijkomende voordeel dat het gietijzer van de haardplaat door het vuur warm wordt en daardoor straalt de haardplaat extra warmte uit. Het warmterendement van het vuur wordt daarmee 50% groter. Hoe zwaarder de haardplaat hoe meer warmte-uitstraling. Dit is beter voor het milieu.
Als decoratie heeft de haardplaat bovendien een krachtige uitstraling en is daardoor een goede basis voor de verdere keuze van haardaccessoires.
Een hele andere decoratieve toepassing van de haardplaat is het gebruik als spatscherm in de keuken, bijvoorbeeld boven het fornuis. Zie hier enige voorbeelden van gerealiseerde projecten van haardplaten als spatscherm.
Meer lezen: Welke maat haardplaat past in mijn openhaard?
Bekijk hier onze online voorraad van 500+ antieke en oude haardplaten
Heb ik haardbokken en een haardrooster nodig?
Haardbokken zijn twee van een metaal gemaakte staanders met daarachter liggers waarop het hout gelegd kan worden. De oudste haardbokken dateren uit de Romeinse tijd en ze hebben als doel het haardvuur van de grond te tillen zodat er meer lucht bij kan komen. Het haardvuur heeft veel lucht nodig voor een goede verbranding en voor een vollediger verbranding. Daardoor komen er minder roetdeeltjes vrij. Dit is beter voor het milieu. Haardbokken zorgen voor een betere trek in de haard. Ze worden voor de haardplaat geplaatst.
Bokken heb je mogelijk echt nodig als een oplossing voor een minder goede trek in de haard. Lees hierover verder in: 10 tips om de trek van de haard te verbeteren
Het hout kan direct op de liggers van de bokken geplaatst worden. Dat zie je veel bij de grote haardvuren in Frankrijk waar hout in de vorm van hele boomstammetjes wordt toegepast. Gebruik je kleinere houtblokken, dan is het handig om een rooster op de liggers van de bokken te plaatsen en daarop het vuur te branden. Een bijkomend voordeel van bokken met of zonder een rooster is dat het hout niet meer zo makkelijk uit de haard kan rollen. Dit biedt meer veiligheid voor een eventuele brand of voor beschadiging door brandend hout. Daarnaast hebben haardbokken een decoratieve functie.
Meer lezen:
Wat is het doel van vuurbokken en haardrooster?
10 tips voor het kiezen van een haardrooster of vuurbokken
Bekijk hier onze online voorraad van 400+ antieke en oude vuurbokken
Heb ik een haardkorf nodig?
In plaats van bokken en een rooster kunt u ook kiezen voor een haardkorf waarbij de bokken en het rooster een geheel vormen. Dit heeft dezelfde functie als bokken en een rooster en wordt vaker gebruikt bij kleinere vuren. Hoewel er ook grote haardkorven zijn. De haardkorven worden vooral gebruikt in Engeland waar het in de steden bij wet verboden werd om grote vuren te stoken. Er zijn ook haardkorven met een gietijzeren achterplaat, waardoor het gebruik van een haardplaat overbodig is.
Mogelijk echt nodig is een haardkorf, net als bij vuurbokken, als de haard minder goed trekt. Een haardkorf heeft als bijkomend voordeel dat er een betere verbranding van het hout is, wat beter is voor het milieu. Ook heeft de haardkorf een veiligheidsfunctie –omdat het brandend hout minder makkelijk uit de haard rolt. En een haardkorf kan natuurlijk een decoratieve functie hebben.
Meer lezen: 10 tips voor het kiezen van een haardrooster of vuurbokken
Bekijk hier onze online voorraad antieke en oude haardkorven en haardroosters
Heb ik een haardscherm nodig?
Een haardscherm heeft u altijd nodig. Het voorkomt namelijk dat vonken uit het vuur in de kamer komen of dat kinderen, huisdieren en bijvoorbeeld kranten bij het vuur kunnen komen. Dit geldt ook voor een gashaard.
Daarnaast heeft het haardscherm een decoratieve functie. Het haardscherm wordt ook gebruikt om het lege gat van de haard op te vullen als de haard niet brandt.
Meer lezen:
Wat is het doel van een haardscherm?
Hoe groot moet mijn haardscherm zijn?
Bekijk hier onze online voorraad van 75+ antieke en oude haardschermen
Heb ik haardgereedschap nodig?
Naast een decoratieve functie heeft haardgereedschap de volgende doelen:
- Het beheersen van het vuur. Dat wil zeggen weer leven inblazen in smeulende vuren en te grote vuren in bedwang houden. In het kader van duurzaam stoken is het belangrijk een rustig, goed brandend vuur te onderhouden. Daardoor komt er minder fijnstof in de lucht en verbruik je minder hout. Daarnaast speelt het voorkomen van brand een rol bij het in bedwang houden van het vuur. Goede haardgereedschappen zijn hierbij belangrijk.
- Het beheersen van de aslaag. Door het verwijderen van het teveel aan as krijgt het vuur weer voldoende lucht. Daardoor ontstaat meer trek in de haard en is er een betere verbranding van het hout. Haal niet alle as weg. As dient als isolatie tegen de koude vloer. Daardoor trekt de haard beter.
De volgende haardgereedschappen zijn van belang voor een haardvuur:
- Tang
- Pook
- Schep
- Borstel
- Blaaspijp of blaasbalg
- Iets om de haargereedschappen op te bergen
In de volgende blog leest u meer over het doel van haardgereedschappen en hoe die te kiezen: Welk haardgereedschap heb je nodig?
Op de vraag welke haardgereedschappen echt nodig zijn, valt de keuze in eerste instantie op de tang. Met een tang kan je haardblokken verschuiven zodat er meer lucht bij het vuur komt. Met de haardpook pook je in het vuur voor dezelfde functie. Sommige tangen werken ook als pook. De tang en de pook plaats je direct tegen de wand van de haard, in de houtbak of in een standaard voor regelmatig gebruik en hebben daarom ook een decoratieve functie.
Een schep is ook altijd nodig om de aslaag te beheersen zodat er weer lucht bij het vuur kan komen. De borstel kan je gebruiken bij een schoonmaakbeurt van de haard. Het beheersen van de aslaag is een dagelijkse activiteit. De schep bewaar je dan ook rond de haard. De borstel gebruik je doorgaans af en toe. Die kan elders opgeborgen worden.
De blaaspijp verkiezen we boven de blaasbalg omdat we bij het gebruik van de blaaspijp zelf niet zo dicht bij het vuur hoeven te zijn als bij het gebruik van de blaasbalg. Daarnaast is de blaaspijp effectiever, minder kwetsbaar en ook als pook te gebruiken. De blaaspijp is geen must, omdat een kwijnende vuur ook op andere manieren weer op te rakelen is, maar het is een heel prettig gereedschap voor regelmatig gebruik.
Iets om de haardgereedschappen mee op te bergen is ook geen must. Je kunt de haardgereedschappen in principe gewoon tegen de wand van de haard, of in de houtbak, plaatsen. Iets om op te bergen -een staander, een ligger of een hanger- biedt wel ordening en het heeft een decoratieve functie. Daarnaast heeft de staander als voordeel dat de as van de gereedschappen in het bakje van de staander valt en niet op de grond.
Heb ik een houtbak nodig?
Een houtbak heeft als doel om hout op te slaan vlak bij het vuur, zodat het makkelijk is om even een houtblok in het vuur te leggen. Als zodanig is het een must die verschillende vormen heeft, van uitsparingen in de haard tot rieten manden. Wij verkopen koperen of messing houtbakken, die van oorsprong potten zijn waarmee vroeger in de haard werd gekookt. Ze zijn vaak heel oud. Wij verkopen deze bakken puur omdat ze naast functioneel ook erg decoratief zijn.
De grootte van de bak (hoogte en diameter) moet passen bij de grootte van de houtblokken. Kleine houtbakken zijn heel geschikt voor het bewaren van aanmaakhout.
Bekijk hier onze online voorraad van antieke en oude houtbakken
Laat u adviseren
In onze webshop is het mogelijk om haard accessoires op maat, type, materiaal, stijl, ouderdom en herkomst te selecteren. Mocht u twijfelen bij uw keuze dan kunt ons gerust bellen (06-53493998) of mailen: [email protected]. Als u meerdere haardaccessoires wilt combineren dan kunnen wij een combinatie voorstellen op basis van uw wensen en/of foto’s maken van de geselecteerde haardaccessoires zodat u kunt zien of het een mooi geheel vormt.
Bezoek onze webshop
Bekijk hier ons online aanbod van 400+ antieke en vintage haardbokken of vuurbokken
Bekijk hier ons online aanbod van 100+ antieke en vintage haardkorven en haardroosters
Meer weten
Welk haardgereedschap heb je nodig?
Hoe decoreer ik mijn open haard?
Leuke cadeau-ideeën voor open haard liefhebbers
Hoe zorg ik dat mijn haard warm stookt?